Lợi ích của việc tập thể dục đối với người cao tuổi là vô cùng to lớn. Vận động là yếu tố cần thiết cho việc duy trì sức mạnh cơ bắp, cải thiện sức khỏe tim mạch, duy trì cân nặng lành mạnh và phòng ngừa các bệnh mãn tính. Không chỉ dừng lại ở đó, một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng tập thể dục tốt cho não bộ người cao tuổi.
1. Thể dục giúp tăng hoạt động của chức năng não
Tập thể dục giúp tăng cường trí nhớ bằng cả hai cách trực tiếp và gián tiếp. Tập thể dục làm tăng sự phát triển của thần kinh trưởng thành và tạo ra các tế bào mới trong một bộ não đã hoàn thiện. Nó tác động trực tiếp lên cơ thể bằng cách kích thích những thay đổi về chức năng cơ thể, chẳng hạn như giảm kháng insulin và giảm viêm, cùng với việc thúc đẩy quá trình sản sinh các yếu tố tăng trưởng – đây là các chất hóa học ảnh hưởng đến sự phát triển của các mạch máu ở não, thậm chí ảnh hưởng đến khả năng sống còn và sức khỏe chung của các tế bào não mới hình thành. Thể dục đối với người cao tuổi cũng giúp tăng cường trí nhớ và khả năng tư duy một cách gián tiếp thông qua việc cải thiện tâm trạng và giấc ngủ, giảm stress và lo âu, căng thẳng.
Tuy nhiên, việc tập luyện phải kéo dài liên tục và đều đặn trong ít nhất 6 tháng thì mới có thể đạt được những lợi ích về chức năng nhận thức từ tập thể dục. Vì vậy kiên nhẫn là điều tối cần thiết. Nên biến việc tập luyện thành thói quen mỗi ngày và duy trì thường xuyên.
Hình anh: Achieveurgreatness
2. Thời điểm và thời gian tập
Thói quen tập thể dục của người cao tuổi thường là vào buổi sáng sớm. Tuy vậy điều này chưa hẳn đã tốt. Nên tập luyện khi bắt đầu có ánh nắng, khi đó cây xanh thực hiện trao đổi chất tạo ra nhiều O2 giúp cơ thể có thêm nhiều năng lượng và sinh khí. Nếu tập thể dục buổi tối, nên tập nhẹ nhàng. Cần lưu ý rằng, tập thể dục với cường độ mạnh gần thời điểm đi ngủ có thể dẫn tới chứng mất ngủ. Điều này là do việc tăng nhịp tim, nhiệt độ cơ thể và những tác động đến cơ bắp sau khi tập luyện. Thực tế, tùy thuộc vào thể trạng sức khỏe và đồng hồ sinh học của mỗi người để lựa chọn giờ tập và bài tập hợp lý, nhất là người già thường gặp các chứng bệnh liên quan đến tuổi tác như tim mạch, khớp, huyết áp, tiểu đường, tuần hoàn não,v.v…, cần lựa chọn các bài tập phù hợp với người cao tuổi.
Hình anh: Danieladietl
3. Tập luyện vừa sức
Luyện tập thể dục là hoạt động cần thiết với người lớn tuổi, nhưng rất cần lựa chọn những môn thể thao phù hợp với thể trạng để tăng cường sức khỏe bản thân, tránh rủi ro có thể xảy ra khi tập luyện. Với người cao tuổi, các chuyên gia khuyến cáo nên chọn các hoạt động nhẹ nhàng, ít rủi ro bởi việc luyện tập quá sức cũng gây những ảnh hưởng bất lợi. Đi bộ, đi xe đạp, bơi lội, yoga, khiêu vũ, dưỡng sinh,… là những lựa chọn hợp lý không chỉ thích hợp với người cao tuổi mà cũng tốt đối với người yếu sức, mắc các bệnh tim mạch. Nếu có vấn đề sức khỏe thì người cao tuổi nên đến khám và hỏi ý kiến bác sĩ để việc tập luyện được an toàn và hiệu quả.
Theo một nghiên cứu đáng chú ý mới đây cho thấy một số hình thức tập luyện có thể có hiệu quả hơn nhiều so với những hình thức tập thể dục tăng cường trí não khác. Các nhà khoa học đã so sánh các tác động thần kinh của các loại tập thể dục khác nhau: chạy, tập luyện cân nặng và tập luyện cường độ cao. Các kết quả đáng ngạc nhiên cho thấy tập luyện gian khổ và khắc nghiệt chưa chắc là lựa chọn tốt nhất cho một bộ não khỏe mạnh lâu dài. Điều quan trọng của luyện tập không phải là tập nhiều, tập hết sức mà chủ yếu là tập thường xuyên, có hệ thống, phù hợp với bản thân và kiên trì liên tục.
Đối với những người cao tuổi ít tập thể dục thể thao, nên bắt đầu tập nhẹ nhàng và tăng dần cường độ phù hợp với sức mình, sau khi khỏe hơn mới dần tăng thêm thời gian và nhịp độ luyện tập. Chẳng hạn như đặt mục tiêu đi bộ khoảng 150 phút mỗi tuần. Bắt đầu vài phút mỗi ngày và tăng thời gian lên 5 hoặc 10 phút mỗi tuần cho đến khi đạt được mục tiêu.
Bên cạnh đó, nên lựa chọn các hoạt động thể thao mà mình thực sự yêu thích hoặc gia nhập các câu lạc bộ tập luyện để nâng cao chất lượng luyện tập.
Cuối cùng, để có một cơ thể khỏe mạnh và tình thần minh mẫn, người cao tuổi nên sinh hoạt điều độ, tăng cường vận động thân thể nhẹ nhàng, hiểu đúng tình hình sức khỏe, bệnh tật của bản thân để có thể chủ động thăm khám kịp thời.
